INF KR 01
Dam Architecten
Werffoto rioleringswerken© Dam Architecten
Achtergevel woning© Dam Architecten
Voorgevel woning© Dam Architecten
Zicht op tuin© Dam Architecten
Werffoto rioleringswerken© Dam Architecten
Werffoto rioleringswerken© Dam Architecten
Detail rioleringsplan© Dam Architecten
Inplantingsplan© Dam Architecten
Wat hield het project in?
“Het project betrof de bouw van een rijwoning (125m²) volgens het passiefbouwprincipe. Het project werd gerealiseerd op een ‘vergeten kavel’ in de straatwand. Het perceel van 1.460m² was een braakliggend stuk grond in een bestaande wijk, dat de bouwheer heeft kunnen kopen.
De woning is langs twee zijden ingesloten, en grenst aan de voorzijde aan de straat. Achter de woning ligt een grote tuin. Het project bestaat gedeeltelijk uit een zadeldak en gedeeltelijk uit een plat dak. In de achtertuin zal op termijn een waterdoorlatend terras in klinkers aangelegd worden.”
Welke regelgeving was van toepassing?
“De stedenbouwkundige vergunningsaanvraag van het project werd ingediend in 2013. Toen was de vorige gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater (2004) van kracht. We waren volgens de GSV hemelwater (2004) verplicht een hemelwaterput te plaatsen, maar we waren niet verplicht om te infiltreren. Vanuit de gemeente Wilrijk werden er geen bijkomende voorwaarden met betrekking tot hemelwater opgelegd.
In samenspraak met bouwheer hebben wij besloten om de overloop van de hemelwaterput niet rechtstreeks aan te sluiten op de openbare riolering, maar wel op een infiltratievoorziening in de tuin. Die beslissing kaderde binnen de algemene duurzaamheidsvisie die wij in ons kantoor hanteren. Eén van de aspecten waar wij veel aandacht aan besteden is de duurzame omgang met hemelwater. Wij proberen het hemelwater van al onze projecten –ook waar niet wettelijk verplicht- optimaal op het eigen terrein op te vangen en te hergebruiken en/of te infiltreren. Uiteraard heeft de grote achtertuin in dit project meegespeeld in de beslissing om een infiltratievoorziening te plaatsen.”
Werd er voorafgaand een infiltratieproef uitgevoerd?
“Nee, er werd geen infiltratieproef uitgevoerd. De infiltratievoorwaarden werden afgeleid uit de resultaten van het bodemonderzoek (sonderingsverslag).
De samenstelling van de grond kon afgeleid worden uit de restanten grond aan de boorstangen: tussen 0m00 en 0m30 à 0m40: licht gepakte bovenlagen, teelaarde; tussen 0m30 à 0m40 en 2m: gepakte zandlaag; tussen 2m en 2m90: klei- of leemlaag met een zeer beperkt draagvermogen; tussen 2m90 en 3m60: zandlens, eventueel schelphoudend, Formatie van Berchem; tussen 3m60 en 10m: kleiig zand tot zandige kleilagen, Formatie van Berchem; tussen 10m en 11m: kleilagen, formatie van Boom. In het sonderingsverslag werd opgenomen dat de juiste grondsamenstelling enkel exact kan waargenomen worden door het uitvoeren van grondboringen.
Er werden geen peilbuizen uitgezet om de grondwaterstand te meten. Tijdens het bodemonderzoek werd het waterniveau gemeten in elk sondeergat na het verwijderen van de sondeerstang. Deze metingen zijn niet nauwkeurig, maar geven toch een indicatie van het waterpeil. Volgende peilen werden gemeten: in sondeergat 1 werd het waterpeil gemeten op 1m65 onder het maaiveld, in sondeergat 2 lag het waterpeil op 1m81 onder het maaiveld en sondeergat 3 lag het waterpeil op 1m70 diepte onder het maaiveld. In het sonderingsverslag werd meegegeven dat de werkelijke grondwaterstand sterk kan verschillen van deze waardes en enkel exact gemeten kan worden door het plaatsen van een peilbuis.
Op basis van bovenstaande gegevens werd besloten dat infiltratie mogelijk was.”
Hoe zit het RWA tracé in elkaar?
“Het hemelwater dat op de daken valt, wordt opgevangen in een hemelwaterput van 10.000l. Op de hemelwaterput zijn twee toiletten, een buitenkraan en de wasmachine aangesloten. De overloop van de hemelwaterput is aangesloten op een infiltratievoorziening uit infiltratiekratten. Aanvankelijk was er geen aansluiting met het RWA-tracé voorzien op de openbare riolering. Toen de grondwaterstand tijdens de uitvoeringsfase soms hoog kwam te staan (gevolg van de aanwezige klei- of leemlaag vanaf 2m00 diepte?), werd toch besloten om als veiligheidsmaatregel een overloop te voorzien op de infiltratievoorziening naar de openbare riolering. Tussen de infiltratiekratten en de openbare riolering werd een terugslagklep geplaatst.
De ontluchting van het infiltratiesysteem gebeurt via de dakafvoeren.”
Waar is het infiltratiesysteem ingeplant op het perceel?
“De hemelwaterput en het infiltratiesysteem zijn ingepland in de achtertuin. De overloop van de infiltratievoorziening verloopt onder de woning naar de voorzijde van het perceel. Dit was geen evidente onderneming aangezien de woning is uitgevoerd op een paalfundering.”
Waarom heeft u voor dit systeem gekozen?
“De keuze voor het type infiltratiesysteem is gebeurd in overleg met de aannemer.”
Heeft u het infiltratiesysteem beschreven in uw lastenboektekst of beschrijvende meetstaat?
“Standaard omschrijven wij het infiltratiesysteem in onze lastenboeken. Wij baseren ons daarbij op de technische gegevens van de fabrikant.”
Hoe en door wie werd het systeem uitgevoerd?
“De rioleringswerken (inclusief de infiltratievoorziening) werden uitgevoerd door de aannemer ruwbouwwerken.
Deze heeft een put uitgegraven voor de hemelwaterput en voor de infiltratiekratten. De bodem van de put van de infiltratievoorziening werd vlak afgetrokken en bedekt met een geotextiel. Hierop werden de infiltratiekratten opgesteld. Het geheel werd omwikkeld met de geotextiel. Rondom de kratten hebben we geen drainerend zand aangebracht, omdat de grond op dat niveau bestaat uit zandgrond. We hebben de put aangevuld met grond voortkomend uit de uitgravingen.”
Hebt u moeilijkheden ondervonden bij de uitvoering?
“Wij hebben geen moeilijkheden ondervonden. De plaatsing is zeer vlot gegaan. De enige bezorgdheid die we hadden was de mogelijks hoge grondwaterstand, maar die heeft uiteindelijk geen problemen opgeleverd.”
Heeft u reeds ervaring met andere infiltratiesystemen?
“Ja, in de meeste gevallen passen wij grintsleuven toe omdat dat ons de meest natuurlijke manier lijkt om te gaan infiltreren. Er komt geen echte ‘infiltratievoorziening’ bij te pas.”