Hafencity, Hamburg
1. Hafencity (Hamburg)
Naam Project:
Hafencity
Ligging:
Rivier de Elbe, Hamburg
Datum realisatie:
2020-2030 (voltooiing stadswijk Hafencity)
Hafencity is een nieuwe stadswijk aan de oevers van de rivier de Elbe in de oude haven van Hamburg. Het project, een van de grootste binnenstedelijke herbestemmingsprojecten in Europa, is ondertussen tien jaar in ontwikkeling. De voltooiing is gepland rond 2020-2030.
Hafencity en het aangrenzende Speicherstadt liggen ten zuiden van de belangrijkste dijk van Hamburg en zijn daarom gevoelig voor overstromingen. De nieuwe stadsdelen beschermen tegen occasionele overstromingen was een van de randvoorwaarden bij de ontwikkeling van de wijk.
Hafencity omringen door dijken, zou heel wat nadelen met zich mee hebben gebracht. De nabijheid van grote wateroppervlakken draagt sterk bij tot de charme van de nieuwe stadswijk. Dijken rond de stad zouden het zicht op het water vanuit de gebouwen onmogelijk hebben gemaakt. Bovendien had de bouw van de dijken volledig klaar moeten zijn voor de bouw van de gebouwen kon worden aangevat. Dat was economisch en technisch niet haalbaar of wenselijk.
De ontwikkelaars besloten andere waterbestendige adaptieve maatregelen toe te passen bij de aanleg van de wegen, de realisatie van de gebouwen en de aanleg van de openbare ruimtes. Uitgangspunten waren de beheersing van overstromingen en de toegankelijkheid van de kades voor de bewoners.
Alle nieuwe gebouwen in Hafencity staan op een kunstmatige dry proof sokkel, acht meter boven het zeeniveau en buiten het bereik van extreme overstromingen. Daardoor is het nieuwe stadsdeel bestand tegen hoog water. De zones in de sokkels worden onder andere gebruikt als parkeergarages. Daardoor waren er geen extra bovengrondse parkeergarages vereist.
Hafencity heeft vijf types van publieke ruimtes.
- Op het water: drijvende dokken die toegankelijk zijn op zeeniveau dat twee keer per dag wijzigt met de getijden. De relatie tussen waterpeil, kademuren en randen, pontons en gebouwen varieert dus voortdurend op basis van het waterniveau.
- Promenades: dijkpromenades voor wandelaars en fietsers op 4,5 tot 5 meter boven zeeniveau.
- Terrassen als publieke stadspleinen: terrassen vormen de overgang tussen de straat en de promenades.
- Straten: alle straten en gebouwen bevinden zich op opgespoten, waterbestendige sokkels op 7,5 tot 8 meter boven de zeespiegel.
- Boven de straten: op twintig meter boven de straat ligt een secundair netwerk van voetgangerspaden.
Dankzij al die ingrepen blijft Hafencity ook tijdens overstromingen functioneren.
Hafencity, Hamburg
Hafencity Hamburg
2. Wakefield Waterfront
Naam project
Wakefield Waterfront
Architect
FaulknersBrowns Architects (masterplan site)
Ligging
Rivier de Calder, Wakefield, Groot-Brittannië
Opdrachtgever
CTP / Sint-James, in samenwerking met British Waterways
Datum realisatie
2003 opmaak masterplan – 2008 inwerkingtreding waterkeringen
Wakefield Waterfront (Flood Control International Ltd)
Wakefield Waterfront is een industriële site met een aantal mooie historische gebouwen aan de oevers van de Calder. In 2003 stelde FaulknersBrownsArchitects een masterplan op voor de site. Ondertussen is de site herbestemd tot een nieuwe, bruisende stadswijk van Wakefield. Het project omvat appartementen, kantoren, recreatiefaciliteiten en andere functies.
De herbestemming bracht een aantal fikse uitdagingen met zich mee, voornamelijk beperkingen betreffende de aanleg van wegen, de omgang met de historische context, de complexe financiering en het overstromingsrisico. De waterkant is namelijk onderhevig aan frequente overstromingen van de Calder.
De site is volledig beschermd met een onbemand, geautomatiseerd systeem van waterkeringen volgens het dry proof principe. De waterkeringen worden beheerd door een intelligent besturingssysteem dat bestaat uit een controle-unit en een lokale bestuursunit. Ultrasone watersensoren controleren voortdurend het waterniveau van de rivier en geven deze informatie door aan de controle-unit. Zodra een vooraf ingesteld waterniveau wordt bereikt, zet de controle-unit de nodige waarschuwingssystemen in werking en stuurt ze waarschuwingsberichten uit naar de mobiele telefoons van beheerders en eigenaars.
De waterkeringen bestaan uit panelen die in normale toestand horizontaal verzonken liggen in de omgevingsaanleg. Bij een overstroming komen ze door middel van hydraulische pompen in verticale positie.
Om de openbare veiligheid te garanderen, zijn de waterkeringen uitgerust met audio- en visuele alarmen, bewegingssensoren en noodstoppen. Als extra voorzorg heeft elke waterkering een ingebouwde brandladder zodat iemand die ingesloten zit langs overstromingszijde over de waterkering kan klimmen.
Wakefield Waterfront (Flood Control International Ltd)